Gdzie kolor pierwszego udekorowanego jajka ma znaczenie? Na którym stole znaleźć się musi tradycyjny, słodki chleb? W Bułgarii, oczywiście! W tym roku Bułgarzy świętowali Wielkanoc 8-go kwietnia. Ile wiecie o bułgarskich tradycjach, a ile jeszcze musicie nadrobić?
Mimo że Bułgaria Wielkanoc świętuje według kalendarza kościoła prawosławnego, ich tradycje nie różnią od polskich aż tak bardzo! Konieczne są kolorowo udekorowane stoły, świąteczne pyszności i rodzinne spotkania. Święta w Bułgarii często splatają się z wiosenną już, ciepłą pogodą, a w tym roku również z Babą Martą, czyli zwyczajem wiązania na kwitnących drzewach noszonych przez cały marzec, czerwonych bransoletek.
To jednak nie wszystko, co bułgarskiej Wielkiejnocy nadaje wyjątkowego klimatu.
Cwetnica
Tak, jak w kościele katolickim, również tutaj tydzień przed świętami obchodzi się Niedzielę Palmową. W Bułgarii mówi się na nią Cwetnica, Cwetna Nedelia albo Byrbnica. To dzień, w którym Bułgarzy pojawiają się w cerkwiach z gałązkami wierzby (byrbowi klonki, skąd też nazwa: Byrbnica). Błogosławione przez kapłanów, wierzbowe gałązki są później wykorzystywane do zdobienia drzwi, na przykład w formie wieńców.
Tradycyjna liturgia
W nocy z soboty na niedzielę wierzący bułgarskiego kościoła prawosławnego spotykają się w cerkwiach, gdzie dokładnie o północy kapłan oznajmia zmartwychwstanie Chrystusa. Tradycją jest, aby mieć ze sobą świecę, którą następnie odpala się od ognia przyniesionego z Grobu Pańskiego do danej cerkwi. Następnie, wierni trzy razy okrążają świątynię. Ci, którym świeca nie zgaśnie, zabierają ją do domu, gdzie następnie możliwie jak najdłużej doglądają płomyka.
Christos Woskrese!
W okresie świąt Wielkiejnocy, oprócz standardowych życzeń Czestit Welikden i Weseli Praznici, tradycyjne jest pozdrowienie “Christos Woskrese” (“Chrystus Zmartwychwstał”), na które zwyczajowo odpowiada się “Woistina Woskrese” (“Zaprawdę Zmartwychwstał”).
Czerwone jajka
Tak, jak w Polsce, kolorowe jajka są nieodłącznym elementem bułgarskich świąt. Bułgarzy na ich dekorowanie przeznaczają dwa dni. Zwyczajowo jest to Wielki Czwartek, ale ci, którzy nie zdążą w ten konkretny dzień, na przygotowanie pisanek mają jeszcze Wielką Sobotę. Jajkami Bułgarzy wymieniają podczas rodzinnych wizyt i spotkań nawet jeszcze kilka dni po Wielkiejnocy.
Przygotowując jajka “po bułgarsku”, pamiętać trzeba o jednym: pierwsze z nich musi być czerwone! Czerwone jajko symbolizuje krew Chrystusa. Wykorzystuje się je do zrobienia znaku krzyża na czole mieszkających w domu dzieci.
Bardzo popularne są w Bułgarii również bitwy na jajka, które cieszą zarówno dzieci, jak i dorosłych. Na szczęście lub nie, wcale nie chodzi o rzucanie w siebie ugotowanymi jajkami. Podczas, gdy jedna osoba trzyma jajko, druga od góry uderza w nie swoim - zależnie od prośby, “głową” lub “tyłkiem”. Oczywiście, osoba, której jajko przetrwa starcie, wygrywa!
Kozunak
Kolejną tradycją świątecznego bułgarskiego stołu jest kozunak (козунак). Coś pomiędzy drożdżówką, a słodkim chlebem, delikatny i puszysty wypiek, który obowiązkowo piecze się na Wielkanoc. Podobnie jak większość “sezonowych” dań, kozunak można kupić w bułgarskich piekarniach i sklepach przez cały rok, ale ten Wielkanocny jest wyjątkowy. Symbolizować on ma ciało Chrystusa, a ciasto często formuje się w taki sposób, by w jego rogach można było umieścić kolorowe pisanki.
Domowy kozunak z migdałami |
Jagnięcina
Dania z jagnięciny są stałą pozycją w wielkanocnym menu Bułgarów. Przyrządzana jest ona na wiele różnych sposobów, zależnie od smaków i preferencji kucharza oraz jego gości. Oczywiście, tutaj też mowa o symbolice i analogii między Chrystusem a barankiem.
Przede wszystkim jednak - w Bułgarii Święta Wielkanocne to czas odpoczynku i relaksu, które wiele osób wykorzystuje na wypady za miasto i odpoczynek. Sprzyja temu wiosenne słońce, coraz cieplejsze dni i fakt, że - chyba jak wszędzie - Wielkanoc to jednak święto, a znacznie spokojniejsze od Bożego Narodzenia.
___
Komentarze
Prześlij komentarz